Ας προσπαθήσουμε στο σημερινό μας άρθρο να επικεντρώσουμε το ενδιαφέρον μας στις προκλήσεις που δέχεται η επιχείρηση σε κάθε της βήμα και σε κάθε της δραστηριότητα.
Οι προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπίσουμε για να προσδώσουμε αξία, προοπτική και μέλλον στην επιχείρηση είναι, η παγκοσμιοποίηση, η επιχειρησιακή ανταγωνιστικότητα, η κερδοφορία, ο σαφής προσανατολισμός, η αλλαγή, η τεχνολογία, η ικανότητα και η δημιουργική φαντασία και ο μετασχηματισμός.
Η παγκοσμιοποίηση Είναι γεγονός ότι η παγκοσμιοποίηση κυριαρχεί στον διεθνή ανταγωνιστικό ορίζοντα. Η παγκοσμιοποίηση έχει επηρεάσει τα πάντα στην ζωή μας και θα συνεχίσει να τα επηρεάζει καταλυτικά. Η έννοια δεν είναι νέα και δεν την ακούμε τώρα, αλλά εκείνο το οποίο ξεχωρίζει και υπογραμμίζει ΄΄βαρειά΄΄ το όλο γεγονός είναι η ένταση και η έκταση της πρόκλησης. Η παγκοσμιοποίηση έχει σαν συνέπεια νέες αγορές προϊόντος, νέες σκέψεις, νέες ιδέες, νέες πρακτικές, νέες αρμοδιότητες, νέους τρόπους σκέψης και νέα σχήματα για την επιχείρηση κυρίως και την επιχειρηματική δραστηριότητα. Παράλληλα ο κόσμος γίνεται ολοένα πιο μικρός με την τεχνολογία, που δεν έχεις το χρόνο να την επεξεργαστείς και να την κατανοήσεις πληρέστερα, γιατί συνεχώς αλλάζει και βελτιώνεται και δυστυχώς δεν είσαι σε θέση πολλές φορές να κάνεις το πρώτο βήμα, αλλά μένεις στο παλαιό και στο παρωχημένο.
Γίνεται πιο μικρός ο κόσμος μέσω των τηλεπικοινωνιών, των ταξιδίων, των πληροφοριών, των ιδεολογιών, των σχέσεων και γενικά της αλματώδους προόδου της επιστήμης. Όλα καθημερινώς αλλάζουν, όλα μεταβάλλονται αλλά και συνεχώς όλα μελετώνται και η επιστήμη βοηθά για ένα καλλίτερο μέλλον. Όλα πρέπει να μπαίνουν στο μικροσκόπιο και όλα να ερευνώνται. Είναι γεγονός αυτό που γράφει στο βιβλίο του ΄΄Human Resources Champions΄΄ ο Dave Ulrich ΄΄ Το παγκόσμιο χωριό δεν είναι πια στον ορίζοντα.
Είναι εδώ΄΄ Ο αποτελεσματικός παγκόσμιος ανταγωνισμός απαιτεί ένα περίπλοκο δίκτυο των παγκόσμιων κέντρων της επιτυχίας, που τραβούν επενδυμένες τεχνολογίες σε ένα μοιρασμένο κόσμο. Τα πάντα κινούνται τάχιστα (προϊόντα, άνθρωποι, πληροφορίες και ιδέες) για να αντιμετωπισθούν οι τοπικές ανάγκες. Όλοι είναι κοινωνοί, όλοι γνωρίζουν τα πάντα, όλοι βλέπουν τα πάντα., τα πάντα είναι «στα πόδια μας». Τα πάντα είναι κοντά. Την ίδια στιγμή όλα γίνονται οικεία από τη μία άκρη της γης στην άλλη. Όλα αυτά, όπως όλοι αντιλαμβανόμαστε, απαιτούν μία παγκόσμια και τοπική συγχρόνως δέσμευση. Ο νόμος των συγκοινωνούντων δοχείων εδώ έχει την πιστή εφαρμογή του. Όλα είναι αλληλοεξαρτώμενα. Το ένα συγκοινωνεί με το άλλο και τανάπαλι.
Ένα άλλο θέμα εξίσου σημαντικό για την επιχείρηση (που είναι παγκόσμια) είναι η αβεβαιότητα που υπάρχει στις πολιτικές των παγκόσμιων αγορών. Το θέμα είναι αυτονόητο, δεδομένου ότι λειτουργούν τοπικά οι διάφοροι παράγοντες κουλτούρας, οικογένειας, θρησκείας κ.λπ. Σ΄ολο αυτό το πλαίσιο λαμβάνουν χώραν πολλές ΄΄μετακινήσεις΄΄ και μεταβολές. Για τις περισσότερες επιχειρήσεις η πρόκληση είναι να δημιουργήσουν την ικανότητα να ανταγωνισθούν σε παγκόσμιο επίπεδο και σε παγκόσμια προβολή. Αυτό που εμείς θεωρούμε δεδομένο μπορεί να είναι για τους άλλους εμπόδιο και δυσκολία.
Η επιχειρησιακή ανταγωνιστικότητα
Αν θέλεις να κτίσεις ένα πιο ανταγωνιστικό μέλλον και αν θέλεις να αποταμιεύσεις στο χρηματιστήριο του μέλλοντος πρέπει να ανταποκριθείς αποτελεσματικά σ΄αυτό που λέγεται ΄΄πελάτες΄΄.
Η ανταπόκριση εγκλείει καινοτομία, καινοτόμες ιδέες, γρήγορη απόφαση, ηγεσία και ηγέτη με αξίες και φυσικά εγκλείει μια σημαντική και αποτελεσματική σύνδεση με τους προμηθευτές και τους πωλητές για να δημιουργήσουν μια αλυσίδα προστιθέμενης αξίας για τους πελάτες. Οι ερευνητές αναφερόμενοι και στον ανθρώπινο παράγοντα για το παραπάνω θέμα υπογραμμίζουν ότι η στάση των εργαζομένων πρέπει να έχει σχέση σε μεγάλο βαθμό με τον πελάτη.
Η κερδοφορία
Όπως αντιλαμβάνεται κανείς η κερδοφορία θα συνεχίσει να είναι ένα σημαντικότατο θέμα της επιχείρησης στο μέλλον, αλλά όπως γίνεται παντού θα γίνουν αλλαγές και μάλιστα εκτεταμένες και στην περιοχή της κερδοφορίας. Το ιδανικό θα έλεγα είναι το πάντρεμα του αυξανόμενου εσόδου με το μειούμενο κόστος. Τα σημεία στα οποία πρέπει να δώσουμε την πρέπουσα σημασία είναι:
1. Πώς είναι δυνατόν ή πως μπορούμε να βρούμε τρόπους με τους οποίους θα δεσμεύσουμε την ηγετική ομάδα μιας επιχείρησης για ταχύτατη ανάπτυξη και για μια κουλτούρα και μία δομή που θα στηρίζει αυτή την προσπάθεια και παράλληλα θα ελέγχει το κόστος σ΄ολη του την έκταση.
2. Πώς μπορούμε να είμεθα σίγουροι και πως θα γίνει η ηγετική ομάδα μιας επιχείρησης να προσλαμβάνει ανθρώπους που θα είναι σε θέση να αναπτύσσουν την επιχείρηση και παράλληλα θα μειώνουν ολοένα το εργατικό κόστος.
3. Πώς είναι δυνατόν η ηγετική ομάδα να δημιουργήσει μια οργανωτική δομή που θα προωθεί συγχρόνως και τις δύο προαναφερθείσες απαιτήσεις.
Ο σαφής προσανατολισμός
Οι οργανωτικές ικανότητες , είναι ανάγκη και επιβάλλεται από τα πράγματα και την καθημερινή πρακτική και δράση, να επανεξετάζονται, να επαναορίζονται και να αναθεωρούνται με σκοπό να κρατούν και να ενοποιούν τις προσωπικές δεξιότητες. Οι οργανωτικές ικανότητες αποτελούν το μυστικό για την ανταγωνιστικότητα. Εκεί πρέπει να στρέψουμε το ενδιαφέρον μας και τη μεγάλη φροντίδα μας. Όλο αυτό το πλαίσιο είναι δυνατόν να βελτιώσει, να ανανεώσει και να ενδυναμώσει μια οργάνωση για να είναι καλλίτερη από τους ανταγωνιστές της. Ας αναφέρουμε κάποια παραδείγματα. Η ικανότητα μας να αναπτύσσουμε και να δημιουργούμε νέα προϊόντα και νέες τεχνολογίες, που να είναι βατές στην αγορά, αποτελεί τη λύση πολλών προβλημάτων μας ή η ικανότητα μας να έχουμε οικονομική ευελιξία ώστε να ανταποκρινόμεθα επιτυχώς και επιθετικώς σε πολλαπλές συγχρόνως αγορές .
Ας θέσουμε κάποια ερωτήματα προς την κατεύθυνση αυτή.
(α) Τι δυνατότητες υφίστανται μέσα στην επιχείρησή μας σήμερα
(β) Τι δυνατότητες θα απαιτηθούν για το μέλλον της επιχείρησης
(γ) Είναι δυνατόν και πως θα ευθυγραμμίσουμε αυτές τις δυνατότητες και ικανότητές μας με τη στρατηγική της επιχείρησης
(δ) Πώς είναι δυνατόν να ξανασχεδιάσουμε τις πρακτικές μας, με σκοπό να δημιουργήσουμε τις απαιτούμενες δυνατότητες και ικανότητες.
(ε) Υπάρχει τρόπος να μετρήσουμε την πραγμάτωση των απαιτούμενων δυνατοτήτων και ικανοτήτων;
Αλλαγή
Της έχουμε δώσει πολλά ονόματα αλλά είναι το ίδιο γεγονός. Την αλλαγή τη λέμε μετασχηματισμό, αναδιάρθρωση, αναδιοργάνωση, αναθεώρηση, ευελιξία, κ.λπ. και είναι η ίδια πρόκληση. Σύμφωνα με αυτήν οι διευθυντές, οι προϊστάμενοι, οι εργαζόμενοι και οι επιχειρήσεις πρέπει να μάθουν να αλλάζουν τάχιστα και με περισσότερη άνεση. Η προσέγγιση στην αλλαγή γίνεται πράξη αφού θέσουμε τα εξής ερωτήματα:
1. Πώς και με ποιό τρόπο αποβάλλουμε αυτό που έχουμε μάθει μέχρι σήμερα.
2. Πώς και με ποιό τρόπο εγκαταλείπουμε το παρελθόν και ό,τι έχει σχέση μ΄αυτό και διαμορφώνουμε και δρομολογούμε μια κατάσταση που θα μας οδηγήσει στο μέλλον.
3. Πώς και με ποιό τρόπο μπορούμε να ενδυναμώσουμε και να ενθαρρύνουμε την απόφαση με ρίσκο για αλλαγή και μετασχηματισμό χωρίς να κινδυνεύει η επιχείρησή μας.
4. Πώς και με ποιό τρόπο μπορούμε να θέσουμε και να καθορίσουμε νέες πρακτικές και νέα σχήματα για να αλλάζουμε συνεχώς, προς το καλλίτερο και το καινούριο, τον οργανισμό μας.
5. Πώς και με ποιό τρόπο μπορούμε να έχουμε τις καρδιές και τα μυαλά των εργαζομένων μας για να αλλάζουμε.
6. Πώς και με ποιό τρόπο μπορούμε όλοι στην επιχείρηση μας να αλλάζουμε και να μαθαίνουμε όσον το δυνατόν περισσότερα και σε μηδέν χρόνο.
Η αλλαγή αποφασίζεται απ΄όλους και όλοι ηγούνται της όλης προσπάθειας και ούτε ένας δεν απουσιάζει. Διαφορετικά η αλλαγή δεν επιτυγχάνεται , αλλά και το πιο σημαντικό , η επιχείρηση επιστρέφει στο παρελθόν με συνέπειες και επισυνέπειες, θα έλεγα , ολέθριες. Στο σημείο αυτό θα ήθελα να αναφέρω αυτό που είπε ο Χριστός: “Ουδείς επιβάλλει επίβλημα ράκους αγνάφου επί ιματίω παλαιώ, αίρει γαρ το πλήρωμα αυτού από του ιματίου και χείρον σχίσμα γίνεται. Ουδέν βάλλουσιν οίνον νέον εις ασκούς παλαιούς, ει δε μη γε ρήγνυνται οι ασκοί και ο οίνος εκχείται και οι ασκοί απολούνται , αλλά βάλλουσιν οίνον νέον εις καινούς ασκούς και αμφότεροι συντηρούνται”.(Ματθ. θ’ 16-17) Βαρύς και αληθινός ο λόγος και έχει σχέση με την περίπτωσή μας.
Tεχνολογία
Όπως είναι γνωστό σ΄όλους η τεχνολογία τρέχει με ιλιγγιώδη ταχύτητα ή τουλάχιστον γρηγορότερα από τη δική μας δυνατότητα να την κρατήσουμε.Η τεχνολογία έχει μεταμορφώσει τον κόσμο μας. Τον έχει κάνει μικρότερο και γρηγορότερο. Η απόσταση έχει εκμηδενισθεί με την τεχνολογία και η πληροφορία ΄΄λειτουργεί΄΄ από το ένα άκρο της γης μας μέχρι το άλλο με φοβερή αποτελεσματικότητα. Δεν μπορούμε και δεν έχουμε δυστυχώς το χρόνο να μελετήσουμε την τεχνολογία γιατί το ένα προϊόν διαδέχεται το άλλο.
Η ικανότητα και η δημιουργική φαντασία.
Μέσα σ΄ένα επιχειρησιακό περιβάλλον πολλές φορές διαπιστώνεται ότι δυστυχώς λίγοι είναι εκείνοι που έχουν ποιότητα και επαγγελματισμό. Εάν υπήρχε ποιότητα και επαγγελματισμός τώρα τα αποτέλεσματα σ΄όλους τους τομείς θα ήταν άριστα και τα μεγάλα προβλήματα θα είχαν εκλείψει. Επιχειρήσεις επιτυχημένες είναι εκείνες που προσελκύουν και κρατούν ανθρώπους με ποιότητα και επαγγελματισμό, που δίνουν τα εχέγγυα για να οδηγήσουν μια επιχείρηση στην καταξίωση, στην επιτυχία και στην προοπτική. Η τάχιστη μάθηση γίνεται ολοένα πραγματικότητα όταν οι ηγέτες- διευθυντές ευθυγραμμίζουν τις ευκαιρίες με τα οράματα, τα οποία τα μετατρέπουν σε πράξη-δράση και τα βάζουν στην ίδια γραμμή με τους πελάτες της επιχείρησης.
Μετασχηματισμός
Ο μετασχηματισμός επιδιώκει να αλλάξει τη βασική και θεμελιώδη εικόνα της επιχείρησης όπως φαίνεται από τους πελάτες και τους εργαζόμενούς της. Η επιθετική ηγεσία π.χ. άλλαξε, σε πολλές επιχειρήσεις της Ευρώπης και της Αμερικής , την εικόνα τους και πραγματοποίησαν την αλλαγή και τον πραγματικό μετασχηματισμό τους. Το όλο γεγονός έδειξε την ποιότητά τους, την ελευθερία τους, την ευελιξία τους και μια νέα εικόνα για τους πελάτες τους. Έδειξε ότι οι εργαζόμενοι επαναβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους στις αξίες και στις διαδικασίες των επιχειρήσεών τους. Οι παραπάνω προκλήσεις ορίζουν και οριοθετούν εκ νέου τον ανταγωνισμό. Όταν ο ανταγωνισμός καθορίζεται ως επιπρόσθετη αξία για τους πελάτες τότε οι επιχειρήσεις επιβάλλεται να βρουν έναν καινοτόμο, πρωτοποριακό και μοναδικό τρόπο για να εξυπηρετηθεί ο πελάτης. Επίσης, οι προκλήσεις αυτές εστιάζουν πλέον στις οργανωσιακές ικανότητες όπως: Ταχύτητα, ανταπόκριση, σχέσεις, ευελιξία, μάθηση και επάρκεια του προσωπικού. Αυτό είναι η νέα ανταγωνιστική πραγματικότητα και η νέα κατάσταση στο επιχειρησιακό περιβάλλον. Η μια επιχείρηση πρέπει να είναι καλλίτερη από την άλλη, να έχει νέα μοντέλα ανάπτυξης και οργάνωσης, διαφορετικά οι σκουριασμένες ιδέες και τα παρωχημένα σχήματα την οδηγούν σίγουρα στα πισωγυρίσματα και στο μαρασμό.
Μάρκος Γ. Βάλβης
